Vainergill Thurnim
Frascati 2
Ochtenddauw
Voorstelling: Ochtenddauw
Een Jonge Maker die dit jaar een Jonge Makersprijs krijgt.
29 maart
Fascati 2
19:30 uur
Kosten 13 Euro
Contact maken staat centraal in mijn werk
Vainergill Thurnim (1997) is danser, docent en choreograaf. Dans is voor haar een methode om empathie voor menselijke emoties op te roepen, communities te verbinden en overeenkomsten te vinden in verschillen.
Dat doet ze middels uiteenlopende dansstijlen en technieken, die ze zich eigen gemaakt heeft tijdens haar opleiding MBO Lucia Marthas Institute for Performing Arts en de HBO Academie voor Theater en Dans. Ze maakt vooral gebruik van West-Afrikaanse dans esthetiek en (urban) Contemporary.
Vainergill is geboren en getogen in Amsterdam-Noord, in een Surinaamse familie. Vainergill: “Mijn naam is afgeleid van het liedje Waiting in Vain van Bob Marley dat mijn moeder zo mooi vond klinken toen ze zwanger van mij was. Ze houdt van lange namen, dus heeft ze wat letters vastgeplakt aan het woord vain.
Bij mij thuis was altijd veel muziek, dans en gezelligheid, feestjes en eten. Vergeleken met andere familieleden ben ik best introvert, dus ik heb altijd alles en iedereen zitten observeren. Ik genoot daarvan totdat ik zelf graag in het midden van de aandacht wilde staan en iedereen dwong naar mijn optredens te kijken.
Mijn moeder houdt erg van zingen, er stond thuis altijd muziek op. We zongen samen veel in de keuken. Ook bekeek ik graag videoclips, van girlbands als Destiny's Child, TLC, Janet Jackson; ik deed hun danspasjes na. Het is normaal in onze cultuur dat er muziek aanstaat en dat je beweegt, maar niemand in mijn familie wist echt dat je dansen als werk kon doen. Inmiddels zijn ze nu allemaal wel een keer naar een van mijn optredens geweest, ook mijn oma en mijn ooms. Dankzij hun bezoekjes aan mijn voorstelling, hebben ze nu meer begrip wanneer ik praat over repetities en shows tot ’s avonds laat."
Hoe kwam je erbij om danser te worden?
“Als kind wilde ik heel graag Beyoncé worden.Toen ik voor mijn verjaardag een bandrecorder kreeg heb ik mezelf opgenomen en teruggeluisterd. Ik kwam er achter dat mijn stem zeker niet klonk als die van Beyoncé, haha. Toen heb ik de switch gemaakt, dat ik liever achtergronddanser van Beyoncé wilde worden, maar om daarvoor op dansles te gaan…?
Vanaf mijn achtste heb ik het bij verschillende dansscholen in de buurt geprobeerd, maar ik was heel verlegen, ik vond het heel moeilijk om me in een groep te uiten. Elke keer, vlak voor een wedstrijd, stopte ik omdat ik dat heel eng vond. Eigenlijk ben ik nog steeds geen fan van wedstrijden en battles; ik kijk er graag naar, maar doe het liever niet zelf.
De switch kwam toen we met de basisschool een project hadden, Ster van Noord, waarin iedereen gedurende een maand een sport moest doen. Ik koos voor streetdance. Er was een presentatie en toen heb ik een jaar gratis dansles gewonnen in een buurthuis. Omdat de prestatienorm van een buurthuis veel lager ligt dan een dansschool vond ik het daar heel prettig. Het ging meer om samen zijn, niet per se om wie de beste was."
Je hebt je ontwikkeld tot transculturele danser. Wat versta je daaronder?
"Ja, dat is een term waar ik tijdens mijn HBO-opleiding Docent Dans mee in aanraking kwam. Het past goed bij hoe ik graag dans maak. Als je cultuur zegt, dan denk je misschien allereerst aan afkomst, maar cultuur gaat veel verder dan dat. Het gaat ook over leeftijd, waar en hoe je bent opgegroeid, met wie je nu omgaat, waar je koffie haalt, het is een heel breed concept. Alles versmelt met elkaar zodat je niet meer in die oude etnische hokjes denkt.
Specifiek bij dans heeft dat transculturele te maken met dansstijlen en technieken waarin ik ben getraind, en die ik niet los van elkaar gebruik. Ik heb bijvoorbeeld ballet training gehad, maar ik zou nooit een pure balletvoorstelling maken, wel pak ik elementen uit dit genre.
Ik werk vooral vanuit West-Afrikaanse dans esthetiek, Contemporary African Dance Deconstructed, een methode ontwikkeld door Patrick Acogny. Hij is een bekende Frans-Senegalese docent-choreograaf die daar een uitgebreid onderzoek naar heeft gedaan en een soort van methode heeft uitgedacht. De basis van deze dansvorm is marching, bouncing, waving, undulating, trembling. Ik heb vier jaar lang met hem kunnen trainen, ben twee keer voor een workshop in Senegal geweest waar zijn moeder een dansschool heeft: Ecole des Sables. Acogny’s onderzoek heeft geleid tot een benadering van bepaalde dansprincipes voor álle dansers.
Daarnaast gebruik ik dus een mix van contemporary dance, de werkwijze van hiphop (niet de hiphop zelf), improvisatie, maar ik ben ook getraind in jazz. Ik wil vooral wegstappen van een beperkte vorm en specifieke stijl.
Patrick Acogny onderzocht wat verschillende West-Afrikaanse traditionele dansen met elkaar gemeen hebben. Hij heeft een map gemaakt, bijna zoals in ballet waarbij je weet dat er na vijf posities een plié komt. Toevallig, toen ik met mijn opleiding startte, begon hij met zijn fysieke onderzoek om te kijken hoe de Europese contemporary dansers zijn theorie kunnen implementeren.
Ken je de Laban theorie? Dat is een andere theorie die al heel lang bestaat en die dans beschrijft vanuit o.a. de elementen body, effort, shape en space. Deze tools om bewegingen te analyseren, worden veel in het Westen gebruikt, maar werken niet voor elk lichaam. Dus voor mij was de West-Afrikaanse dans esthetiek heel bevrijdend omdat ik uit een echt westerse ballet training kom die niet helemaal past in mijn lichaam."
Hoe kom je aan je thema’s?
"Die komen vanzelf op mijn pad. Meestal is het iets dat me opvalt in mijn eigen leven. Daarover praat ik met mijn broers, vrienden, collega’s en dan kom ik erachter dat het een universeel ding is, voor velen herkenbaar.
Zo ging mijn eerste voorstelling Blindsight (ontwikkeld met/voor het RRReuring festival van Podium Mozaïek, 2022) over groeipijn. Ik moest aanvankelijk voor jeugdorganisatie TjillSkillz iets maken over letterlijke groeipijn in het lichaam, de switch van kind naar puber. Ik ging nadenken: heb ik als twintiger groeipijn? Hoe zit dat bij iemand van min-dertig? Ik kwam erachter: groeipijn stopt nooit. We kunnen het beter nu accepteren en er een soort van plezier in zoeken. Daarom heb ik voor die voorstelling een heel diverse cast gezocht, de jongste was dertien, de oudste 67, met professionele dansers en met mensen die nog nooit of slechts af en toe hadden gedanst, allemaal van verschillende komaf.
Online op social media is veel werving gedaan. Of je nou ervaring had of niet, als je maar de motivatie had en verbinding voelde met het thema, dan mocht je met deze productie meedoen. Zo zijn we geëindigd met een cast van 30 performers.
Een ander thema in mijn recente werk Ochtenddauw, afgeleid van de voorstelling Dat de zon altijd schijnt (2023), gaat over onderdrukte emoties: wat gebeurt er als je jezelf eerst geen ruimte geeft en hoe voelt de switch als je dat wel doet. Welke emotie onderdrukte je dan? In mijn geval was dat woede.
In het maakproces van Dat de zon altijd schijnt, heb ik voor het eerst woede ervaren in mijn lichaam. Later ontdekte ik dat woede meestal de eerste stap is van verdriet en verdriet kende ik wel, ik wist hoe ik dat moest uiten. Het thema werd uiteindelijk: grenzen stellen. Iedereen zoekt een balans tussen ruimte geven en ruimte nemen."
Zit er ook een spirituele kant aan jouw dans?
"Dans is van nature al spiritueel. Dat merk ik als ik de vloer op ga, ik voel dan de vibratie door mijn lichaam, dat doet iets met je als je daar alert op bent. Ik begin mijn repetities altijd in een cirkel. Dan wrijven we in onze handen en leggen die op de borst. En dan - dat is wel tastbaar - voel je hoe de warmte die je hebt gecreëerd in je lichaam komt en hoe je borstbeen ontspant. Dat is vaak ook een plek waar mensen veel spanning vasthouden, dus ook dat met elkaar verbinden is zowel spiritueel als tastbaar.”
Jouw generatie is sterk bezig met het zoeken naar identiteit. Jij ook?
"Gronden en identiteit zijn thema’s die veel twintigers bezighouden. Voor mij zijn dat vanzelfsprekende onderwerpen. Iedereen komt op het punt waarbij je jezelf afvraagt: wie ben ik en wie wil ik zijn? Waar kom ik vandaan? Waar wil ik naartoe? Gronden betekent voor mij: contact maken. Met jezelf en met de ander. Dat staat centraal in mijn leven en werk.”
Kosten: 13 Euro (met 1 tIcket kan je ook andere voorstellingen zien die avond)
Frascati Theater 2
Geef je hier op om mee te gaan
Na de voorstelling is de uitreiking van de Jonge Makersprijs.
Gerben vaillant
Frascati 4
One smoked and aircondition
Voorstelling: One Smoked and Aircondition
Een Jonge Maker die dit jaar een Jonge Makersprijs krijgt.
6 mei
Frascati 4
20:00 uur
Kosten 13 Euro
Gerben Vaillant: interdisciplinair performancemaker, verbonden aan Frascati Producties
We ontmoeten elkaar in het Bostheater, waar Gerben meedoet aan de voorstelling Het Zomeroffer van De Warme Winkel. Net als zijn medeacteurs voelt hij zich verward door de forse bezuinigingen op de kunstensector die onlangs bekend werden gemaakt. Maar het maakt hem niet pessimistisch of boos.
Gerben: Het is meer dat ik besef dat ik nog veel moet leren over hoe de theaterpolitiek werkt, dat ik veel van de keuzes niet begrijp, dat ik niet weet hoe commissies werken, en dat de mensen die het voor het zeggen hebben misschien niet altijd het beste met je voor hebben. Het verdelen van geld aan de hand van het afvinken van lijstjes met voorwaarden is denk ik problematisch binnen de kunsten. Bij het afvinken van criteria op de subsidielijst lijken artisticiteit en creativiteit zo'n klein aandeel te vormen… dat vind ik best zorgwekkend. Zo krijgt een heel belangrijk en progressief theaterfestival voor jonge makers, festival Cement in Den Bosch, ineens geen geld meer. Terwijl daar experiment en kunstzinnigheid tot grote hoogte stijgen.
De belangrijkste functies van kunst kennen we nog niet en die horen we ook nog niet te kennen! Kunst is één van de weinige dingen waar we niet de betekenis van kennen, en dat moeten we bewaken. Misschien is het belang van kunst: het je verhouden tot iets waarvan je de waarde nog niet volledig snapt.
Kunst is het ding wat iets doet met de toeschouwer, waardoor je leert luisteren en leert kijken en leert jezelf te verhouden tot een wereld die je nog niet begrijpt. Alle zeilen die je daarvoor moet bijzetten is precies datgene wat je nodig hebt om een gezondere wereld te krijgen. Om te leren omgaan met het onbekende, het vreemde. Dus als we dan een kunstvorm hebben waarvan we niet begrijpen wat die doet, maar je committeert je eraan en je voelt er wel allemaal dingen bij, dan is dat volgens mij een impliciete training in omgaan met het vreemde. Dat hoop ik in ieder geval.
Kun je iets vertellen over je achtergrond?
Ik ben 30, geboren en getogen in Tilburg. Ik kom uit een onderwijzersgezin. Mijn vader zat in de beeldende kunst, mijn moeder was veel bezig met textiel. Ik ging als jong jongetje echt bijna iedere woensdag naar het Textielmuseum - je mocht daar zelf vilten of wol spinnen - of naar museum De Pont. Ik maakte veel kleertjes voor barbies. Mijn grote wens was om modeontwerper te worden. Maar op de middelbare school kreeg ik dramalessen. Dramadocenten gaven mij veel zelfvertrouwen om voor een groep mensen te staan. Ik ben van nature geen performer, ik vind het nog altijd doodeng om voor een publiek te staan. Inmiddels vind ik de dingen die ik in mijn voorstellingen doe zo belangrijk dat die plankenkoorts niets meer uitmaakt.
Toen wilde ik dramadocent worden; geen acteur of theatermaker. Zelfvertrouwen geven aan kinderen, dat wilde ik doen. Halverwege mijn studie Docent Theater in ArtEZ (Arnhem) ontdekte ik dat ik werken met dansers interessant vond, maar ik ben zelf totaal geen danser. Dus mijn vraag werd: hoe kan je werken als choreograaf zonder zelf danser te zijn? Hoe kun je communiceren met het lichaam terwijl je het niet kan voordoen? Welke taal heb je nodig om dan toch dansers aan te sturen?
Wat vond je zo leuk aan werken met dansers?
In de discipline van het theater leek er een obsessie te zijn met het begrijpen van wat je ziet en hoort. Dat vind ik gruwelijk. Je brengt een lichaam op het toneel van een theatervoorstelling en vanuit het theater discours waren toeschouwers in mijn ogen te veel bezig met: wat betekent dat lichaam? Terwijl ik heel erg gefascineerd kan zijn door het licht, of door hoe een rug beweegt of wat het met je doet als iemand zich heel traag of heel elegant verplaatst. Het gaat me om de vraag: wat is het directe effect van een lichaam dat je voor je ziet, op jouw eigen lichaam? Als ik een hele soepele danser zie bewegen weet mijn lichaam voor een deel hoe het voelt om die beweging te maken, zonder dat ik zelf in staat ben om die bewegingen na te doen. Dat is een heel direct proces, veel sneller dan het kunnen plaatsen in een talige of cerebrale context.
Susan Sontag (Amerikaans schrijfster, filosoof) zegt dat heel mooi door onderscheid te maken tussen erotiek en hermeneutiek. Hermeneutiek betekent vooral: begrijpen door middel van interpretatie. Erotiek is het directe effect op het lichaam. Het beste voorbeeld van dat laatste is luisteren naar muziek. We vinden het heel oké om geraakt te worden door muziek, terwijl we er niks van begrijpen.
Dat is een beetje mijn ideaal geworden voor hoe ik wil dat mensen naar mijn voorstelling kijken: wel geraakt worden zonder het per se te begrijpen, iets ervaren op een erotische manier.
Ik ben daar bewust mee bezig. Soms door het publiek in de war te brengen, soms door te vertragen, zodat de atmosfeer zijn werk kan doen.
Zeggen mensen wel eens: die scene kan een stukje korter, het werd saai?
Ja, zeker wel, maar ik ben niet tegen saaiheid. Zeker in onze tijd vol prikkels, met teksten en beelden die elkaar in een enorme snelheid afwisselen. In mijn voorstellingen wordt traagheid een onderdeel waar je doorheen moet. Maar als ik, als toeschouwer, maker en performer, oprecht geïnteresseerd blijf in wat er gebeurt in de zaal, lijkt het alsof er in mijn lichaam een soort van kompas zit dat bepaalt hoe lang dingen mogen duren. Of hoe abstract dingen mogen worden zonder het publiek kwijt te raken. Ik ben gewoon iemand die houdt van enorme vaagheid, in de zin van dat iets niet te vangen is in betekenis of schema's. Omdat het dan op een andere manier binnenkomt.
Wie zijn jouw inspiratiebronnen?
Trajall Harrell, een choreograaf die heel nadrukkelijk het kruispunt vormt tussen de New-Yorkse ballroom scene en de vroeg postmoderne dans. Ballroom was de queer-scene in New York in de jaren ‘80. Men combineerde dans, poses van modellen uit het tijdschrift Vogue en zelfexpressie. Harrell legt eigenlijk twee specifieke culturen naast elkaar en stelt zich constant de vraag: wat, als die twee culturen samen met elkaar waren opgegroeid? Hij maakt enorm veel ruimte voor catwalk, voor fashion. Hij beweegt ontzettend mooi, en alles is gevuld met emotie. De combinatie van sensualiteit en brutaliteit vind ik echt geweldig.
Hij is iemand die doet waar hij zin in heeft, die zich laat leiden door een ander soort kompas dan die van de buitenwereld. Heel authentiek. Hij wijst naar dingen die in deze wereld schijnbaar niks met elkaar te maken hebben, maar als hij als choreograaf al die elementen aanwijst, zie je het poëtische verband ertussen.
Waar ben je momenteel mee bezig?
Momenteel ben ik bezig met een vrij persoonlijk verhaal, over de oom van een vriendin die in ’93 aan aids is overleden. Ik schijn op hem te lijken. Hij heeft poëzie geschreven, dat onderzoek ik nu. Eigenlijk zijn al mijn werken heel persoonlijk, daar ontkom ik niet aan.
Breuken en ontwrichting zijn belangrijke concepten in je performances. Waar komt dat vandaan?
Ik heb gewoon nooit zo goed gepast in het geheel. Dat is het, denk ik. Ik vind het echt heel moeilijk om tussen mensen te verkeren. De dingen waaraan we moeten voldoen, de snelheid waarin alles moet en gaat, de oppervlakkigheid van de wereld om ons heen, en het onvermogen om te gaan met vreemde dingen van diezelfde wereld. Terwijl ik denk dat notabene het grootste gedeelte van jezelf vreemd is. Ik denk dat ik altijd een soort van rare afstand tot de realiteit heb ervaren. Het gevoel van vreemd te zijn, een vreemdeling in de wereld om me heen. Dat is niet alleen negatief; het kan ook heel leuk zijn.
Kreeg je dat vreemd-zijn ook als feedback van ouders of vrienden?
Ik heb echt een hele liefdevolle jeugd gehad, dat is het niet, maar natuurlijk waren er situaties waarin ik gepest werd. Jong en homo zijn zorgen ervoor dat je merkt dat er een soort van andere status - de status van vreemdeling - aan je hangt. Op de basisschool al vanwege mijn kleding en liefde voor textiel.
Om aan te duiden hoe liefdevol mijn ouders omgingen met dat anders zijn: toen ik zeven was had ik met mijn moeder in de stad een hele mooie blouse uitgekozen. De kinderen op de basisschool maakten er opmerkingen over, ik werd uitgelachen. Die avond moest ik daarom huilen. Mijn moeder nam me apart en zei: luister, jongen, dit is ontzettend moeilijk, maar je hebt twee keuzes: we kunnen morgen naar de stad en kleren kopen waar niemand om gaat lachen. De vraag is of jij daar gelukkig mee bent. Of je blijft de kleren dragen die jij mooi vindt, maar je gaat dan wel opmerkingen krijgen.
Zo helder legde zij al bloot wat eigenlijk de relatie is tussen authenticiteit en in de wereld passen. Dus zo'n klein, stom voorbeeld als een blouse vertelde me eigenlijk al heel snel over dat vreemd-zijn, dat niet passen. Misschien komt mijn liefde voor het vreemde, de liefde voor het vragen, wel daar uit voort: dat ik probeer om de norm te doorbreken, ik wil een soort van ‘queer utopia’ maken.
Richt je je meer op de queer gemeenschap omdat ze dat gevoel herkennen, dan op hetero publiek?
Trans-, homo’s, lesbiennes of mensen die neuro divergent zijn, eigenlijk alle niet normatief voelende mensen, voelen zich vaak thuis in mijn voorstellingen. Eventjes voor anderhalf uur kan ik een wereld scheppen waarin zij merken: “the alien is home”. Dat is fantastisch.
Mijn voorstelling “On almost every page” is de eerste voorstelling die ik heb gemaakt, die ik zelf nog niet helemaal begrijp. Dat maakt me trots. Het feit dat ik het zelf nog niet helemaal snap, maar dat ik er wel heel veel voor voel, is een beetje alsof ik practise wat ik preach; het lukt kennelijk ook bij mezelf.
Ik heb veel verhalen geschreven over jongens met wie ik gedated heb. Fictief en non-fictief door elkaar. Als ik al die verhalen achter elkaar zet, wordt het eigenlijk een groot verhaal van hoe mensen in je leven verschijnen en weer verdwijnen; dat vind ik een tragische dynamiek, alsof zand tussen je vingers door glipt. Die discrepantie tussen die intense beleving van je verliefd voelen en dat dat twee jaar later niet meer zo is, vind ik onwaarschijnlijk raar, die radicale verandering in beleving van de ander, die dynamiek van iedere keer weer moeite doen voor het nieuwe moment, jezelf iedere keer weer open te stellen voor wat er kan komen zonder het zo sterk te relativeren omdat je weet dat het weer over zal gaan: Ik wilde dat vangen in sfeer en in beelden.
Dus ik ben beelden en bewegingen gaan verzamelen, echt alsof de wereld een soort van losgeslagen museum is. Overal waar ik al die verschillende stadia zag - van verlies tot jezelf klaarmaken om weer het nieuwe te kunnen ontvangen - heb ik dat gevoel proberen te vangen, in verschillende shots, in details, in kleding, in dans, waarbij hele kleine dingen heel groot zijn en hele grote dingen soms heel klein.
Het komen en gaan van liefdes is universeel, invoelbaar voor een breed publiek. Alleen het tempo van komen en gaan lijkt steeds sneller te worden. Maar jezelf weer op het spel durven zetten, volledig je kwetsbaarheid tonen, zo dat je geen betonnen muren optrekt...dat kennen veel mensen.
Kosten: 13 Euro
Frascati Theater 4
Na afloop van de voor stelling wordt de Jonge Makersprijs overhandigd aan Gerben
KIMBERLY AGYARKO
THEATER BELLEVUE
Abroad
Voorstelling: Abroad
Een Jonge Maker die dit jaar een Jonge Makersprijs krijgt.
21 mei
Theater Bellevue
12:30 uur,
lunchvoorstelling
Kosten 20 Euro
Als je een verhaal niet vertelt, wordt het vergeten”
Kimberley Agyarko (1995) is als acteur, theater- en documentairemaker nieuwsgierig naar nieuwe patronen die migranten ontwikkelen. Iedereen heeft een eigen perspectief op migratie, ontdekte zij.
Ze wil die verhalen voor het voetlicht te brengen. "Want als je een verhaal niet vertelt, dan wordt het vergeten".
Ik ben geboren in Akim-oda (Ghana), een klein stadje op zo’n drie uur rijden van de hoofdstad Accra. Tot mijn tiende heb ik daar gewoond, alleen met mijn moeder. Toen ben ik naar Nederland geëmigreerd. Mijn vader kwam me in de vakanties vaak opzoeken.
Ik had destijds in Ghana geen speciaal rolmodel voor acteren, wel hield ik altijd van dansen. Pas in Nederland is mijn fascinatie voor toneel begonnen. Het ging stapje voor stapje. In groep acht tijdens de afscheidsmusical stond ik vooraan en ging helemaal los. Op de middelbare school deed ik auditie voor de dansklas van Lucia Martash in het Zuiderlicht College. Zo kreeg ik een paar uur per week lessen in dans, muziek en acteren.
Op de VMBO vond ik drama geweldig. Vervolgens deed ik de MAVO, waar ik bij een workshop acteren weer vooraan stond; ik gooide me vol in emoties als woede en verdriet, voelde passie. De regisseur vond dat ik een theateropleiding moest gaan doen, maar ik had niet de juiste diploma’s. Ik sloot me aan bij een improvisatie-battle-groep in een buurthuis in Amsterdam Oost, daar kreeg ik de tip dat er een MBO theateropleiding bestond.
Ik deed auditie en werd aangenomen. In die tijd zat ik ook bij Toneelgroep Amsterdam Junior. Ze maakten een volwassen Shakespeare-voorstelling. Ik mocht Hamlet spelen. Toen werd ik gevraagd door Hans Kemna om me aan te melden bij zijn casting bureau. Via dit bureau werd ik aangenomen voor de tv-jeugdserie Spangas.
Tijdens de MBO theateropleiding leerde ik over Pina Bausch en andere choreografen. Ik bekeek thuis alleen maar dansfilmpjes, verzon zelf performances en begon te dagdromen over een echte toekomst in het theater.
Accent
Bij een poëzie circle verbeterde ik mijn schrijverschap. Tijdens mijn MBO-stage bij DeGasten, een jongerenorganisatie voor talentontwikkeling in theater, leerde ik veel over fysieke performances. Aan het einde van die MBO-opleiding moest ik een solovoorstelling maken. Het werd De Ontmoeting: over tussen twee culturen zitten en hoe je jezelf kan verliezen tijdens inburgering en integreren.
Ik las altijd graag boeken, de bibliotheek was echt mijn uitlaatklep, een manier om mezelf af te leiden. Goed voor mijn woordenschat, maar ik had nog wel een accent. Ik ging naar de HBO, de Toneelacademie Maastricht, koos voor de acteursopleiding van vier jaar. Daar werd mij geleerd dat mijn accent moest worden weggepoetst, mijn stem werd gekneed tot ABN, iedereen moest echt zijn stem zuiveren, accent afleren en spraak verfijnen. Het werd een obsessie voor me om beter Nederlands te spreken. Op een gegeven moment zei een studiegenoot: Kim, een acteur moet veel meer kunnen dan alleen maar de taal spreken, laat het los, concentreer je op emoties schakelen, op vakmanschap.
Aan het einde van mijn HBO-opleiding dacht ik: ik ben begonnen met MBO, ik heb een eigen film gemaakt en een eigen solovoorstelling. Nu ga ik in andermans stukken spelen, maar wil ik wel alleen maar een acteur zijn die dienstbaar is aan een product van iemand anders?[Einde van tekstterugloop]Ik bedacht een plan, een soort vervolg op De Ontmoeting. Het werd Abroad. Over migratie en alle complexiteit die hoort bij het leven als migrant in het Westen. Abroad is wat ik nu bij Theater Bellevue ga doen. Het hoort bij een totaalproject, in coproductie met De Balie - Right About Now en Theater Bellevue. Onder die paraplu valt - naast een theaterproductie en podcast - ook een documentaire. Daarvoor ben ik vorig jaar naar Ghana afgereisd.
Complexiteit van migratie
Deze documentaire gaat over: hoe vind ik, na 17 jaar weer terug op mijn geboortegrond, mijn thuis of mijn stem aan de hand van mijn vader en mijn moeder? Mijn moeder woont in Ghana, mijn vader in Nederland. Op die manier wilde ik de complexiteit van migratie laten zien, het effect van deze emigratie op mij. Want toen mijn moeder terugkeerde naar Ghana bleef ik bij mijn vader achter.[Einde van tekstterugloop][Einde van tekstterugloop]Op de toneelschool ben ik opgeleid als ambachtelijke actrice met fantastische verhalen. We hebben al die traditionele stukken uit het Westerse repertoire uitgevoerd, zoals Tsjechov, Ibsen en Shakespeare. Ik was steeds een wit personage aan het spelen, vanuit het Westerse, witte gedachtegoed. Maar ik ken ook heel veel andere verhalen. Verhalen uit de Ghanese gemeenschap waarin ik zit, want ik ga elke week naar de kerk. Die verhalen zie ik nauwelijks op de Nederlandse tv of in het theater. Als ik alleen maar wordt gevraagd om acteur in repertoirestukken te spelen dan cijfer ik eigenlijk de verhalen weg die in mij of in mijn eigen wereld spelen. En als je een verhaal niet vertelt dan wordt het vergeten.
Door de jaren heen heb ik op de academie vaak witte personages gespeeld, ik probeerde daarin mijn herkenning te vinden. Maar ik merkte dat ik eigenlijk iets probeerde na te bootsen wat ik niet ben. En dat deed iets met mij, met mijn verbeelding. Ik liep op een gegeven moment stage in Zuid-Afrika en toen zag ik stukken waarin verhalen van zwarte en gekleurde mensen werden verteld. Daarin herkende ik mij zelf wel. Het voelde alsof ik er mocht zijn en ik voelde ook alsof alle wind, alle aderen, alle korreltjes van mezelf in die stukken lagen. Ik wilde dit voortzetten in mijn eigen werk en leven.
Mijn grootste droom is dat ik met mijn documentaire Abroad heel veel mensen inspireer die misschien lange tijd niet naar hun moeder- of vaderland zijn geweest uit angst om die stap te zetten, omdat ze geen idee hebben wat ze daar moeten zoeken.
Intergenerationaliteit
De theatervoorstelling Abroad gaat vooral over de vader-dochter relatie. Het hoofdpersonage, Abena, besluit om terug te keren naar Ghana. Ze gaat naar haar vader om dat te vertellen. Ze botsen, voelen frustratie, hebben andere perspectieven en verwachtingen van elkaar. De vader staat voor de tweede generatie migranten die de weg vrij hebben gemaakt, die kansen hebben gecreëerd voor mij, maar ook voor de verwachtingen die je als ouder van je kind hebt. Zo van: ik heb dit voor jou opgeofferd, dus jij moet je best doen of daarvoor iets teruggeven. Wat, als je als dochter continu je ouders trots wil maken? In die trots verlies je ook ergens je eigen stem. Wie ben ik, wat is mijn eigen besluit, mijn eigen weg? Die interne struggle heeft voor het personage ook te maken met dat ze lang zonder haar moeder is opgevoed, eigenlijk een parallel met mijn eigen leven. Ze komt op een leeftijd dat zij nadenkt over moederschap. Maar ze vraagt zich af hoe ze moeder kan worden als ze niet met haar eigen moeder is, als ze alleen met een vader is, opgevoed door een man. Hoe kan ze dat teruggeven aan haar kinderen? Welke patronen in de familie te doorbreken? Om te besluiten over moederschap, moet ze dan niet terug naar de bron, naar de moeder, ook om te onderzoeken wat vrouwelijkheid is, wat dat gegeven van voortplanten is, het doorgeven van de lijn, van de stok, van het bloed. Daarin zit de intergenerationele tijd. Dus dat gaat heel erg over het doorgeven van patronen; hoe creëer je nieuwe en hoe doorbreek je die ook weer. Daarin hebben de vader en de dochter verschillende perspectieven.
Ik heb zelf ook een ontwikkeling doorgemaakt. De driedelige podcast Overseas, die ik maakte met mensen met een migratieachtergrond voor het Afrovibes festival 2021 in De Balie/Amsterdam, hebben me vooral geleerd dat mijn perspectief op Ghana best naïef was, dat iedereen een eigen perspectief heeft als het gaat over (re-)migratie, dat ik echt een platform wil creëren om ruimte te maken voor al die verschillende verhalen. De gesprekken met hen hebben me gestimuleerd om mijn documentaire te maken en dit soort werk voor te zetten. [Einde van tekstterugloop]Ik heb gemerkt dat ik de wisselwerking tussen Ghana en Nederland best tof vind, Ghana zal als bron altijd terugkomen in mijn werk, subtiel of opvallend. Over tien jaar hoop ik nog meer en grotere verhalen te vertellen die ook internationaal bereik hebben.
Kosten: 20
Theater Bellevue
Bij de voorstelling wordt de Jonge Makersprijs overhandigd aan Kimberly.
Ga je mee naar:
Biënnale Istanbul
23 /28 september 2025
Interesse Biënnale Istanbul 23 /28 september 2025?
Na de enorme leuke reis naar de Biënnale van Venetië willen we pijlen of er dit jaar interesse is voor een Biënnale Istanbul .
We hebben alvast een optie gedaan en de eerste aanmeldingen zijn al binnen. De reissom is iets duurder dan naar Venetië maar we hebben een extra dagexcursie erbij in.
DATUM BESTEMMING VLUCHT Turkish Airlines (verwachte vluchte/tijden)
23 sept. Amsterdam – Istanbul 11.15 – 15.45 uur| 28 sept., Istanbul – Amsterdam 14.05 – 16.45 uur
REISSOM ongeveer; € 1050,00 p.p. gebaseerd 20 tot 30 personen INBEGREPEN; Hotel 5 nachten; Vlucht naar Istanbul met Turkish Airlines; Luchthavenbelasting en toeslagen onder voorbehoud (194 euro) 12 kg handbagage en 23 kg bagage; Transfer luchthaven naar hotel en v.v.; 2 x gids bij Biënnale Istanbul; 1 x dagexcursie Istanbul – in overleg welke Verzorging op basis van logies & ontbijt. Garantieregeling
We moeten eerst weten of er genoeg mensen mee willen. Heb je interesse?
Interesse meld je dan hier aan! Na de aanmelding zal je geïnformeerd worden van het verdere verloop.
If Circus presents MELIC
12 maart
CC Amstel
Voorstelling: MELIC
12 maart 2025 20:30 uur
CC Amstel
YAA heeft aan deze artiesten YAA-Housing aangeboden. Ze zijn aangesloten bij TENT. Voorstelling is indrukwekkend. Voorafgaand aan de voorstelling is op 11 maart een workshop
If Circus presents MELIC.
(Melic betekent navel in het Catalaans)
The company is inspired by the ancient art of knitting and the reclaiming of their ancestors' knowledge.
A dialogue between hand-knitted ropes that transform, tighten and loosen , knit and unknit. About ropes that support usand cradle us.
Denden Karadeniz
YAA-award winnaar 2021
3april- 30 mei
Meerdere Theaters
Voorstelling Home.
3 april- 30 mei
Denden Karadeniz YAA-award winnaar 2021.
Denden Karadeniz is als danser bekend van tv (SYTYCD) en van ISH (Elements of Freestyle, Jungleboek), maar hij is daarnaast ook choreograaf en oprichter van Zero Dance Theatre: het eerstehiphop / contemporary fusion gezelschap van Nederland. Zijn vorige 2 programma’s in de Meervaart waren indrukwekkend.
Home.
In de intieme setting van een huiskamer ontvouwt zich een gelaagde choreografie waarin alledaagse objecten symbool staan voor ons fundament.
tentoonstelling 1 maart 2025
Bims Art Library - New Arrivals
CBK, uitleencollectie
Rossel Chaslie
Werken van Rossel Chaslie verkrijgbaar bij de uitleencollectie van CBK.
In deze tentoonstelling worden werken getoond die recent zijn aangekocht, of die we mogelijk willen aankopen voor de de uitleencollectie, aka Bims Art Library. Dit jaar wil CBK samenwerken met het publiek door bezoekers te laten stemmen op hun favoriete kunst. De werken met de meeste stemmen worden aangekocht.
Tijdens dit evenement sprak Rossel Charlie (YAA-awart 2024 winner) over zijn eigen werk. Het was een gemoedelijke interessante bijeenkomst.
BESTEL NU
Het YAA Award T-shirt met kunstwerk van Rossel Chaslie is nog verkrijgbaar.
Voor 35 euro plus verzendkosten heb je een T-shirt met een tekening van de stadstekenaar van Amsterdam! Hiermee steun je direct YAA en daarmee de kunstenaars en kunstpodia die aangesloten zijn bij YAA.
Doen!
info@youngartsupportamsterdam.nl
VERSLAGen MEET & GREET
KIMBERLY AGYARKO
23 FEBRUARY
THEATER BELLEVUE
Try-out text nieuwe voorstelling 23 februari
Ik vond het een interessant stuk, vooral vanwege de nadruk op de verbanden en patronen tussen cultuur, religie, het verleden en de huidige situatie in het heden.
Persoonlijk vond ik het religieuze aspect iets te overheersend; ik hoorde net iets te vaak "halleluja". Misschien zou het ook pakkender zijn geweest als de eerste negen jaar van haar leven waren geïntroduceerd, om zo een sterkere basis te leggen voor haar verhaal.
Daarnaast vond ik het lastig om aan te horen hoe ze haar kinderwens verwoordde. In plaats van "ik wil een kind" zou een subtielere formulering, zoals "nu ik in de twintig ben, begin ik een kinderwens te krijgen", beter passen. Het doel of de kern van haar boodschap kwam niet altijd even helder naar voren. Als ik het goed heb begrepen, probeert de schrijfster uit te drukken dat ze op een leeftijd is waarop ze klaar is voor een gezin, maar dat dit moeilijk voor haar is vanwege haar jeugd en opvoeding. Ze probeert hiermee om te gaan door haar verleden in haar geboorteland te onderzoeken en de relatie met haar moeder te herstellen.
Het is een mooi en ontroerend verhaal. Afhankelijk van de doelgroep zou het misschien iets genuanceerder verteld kunnen worden. Zelf merkte ik dat ik af en toe afgeleid raakte door de lange Engelstalige stukken over religie. Het zou ook leuk zijn geweest als iets over haar tijd in Nederland had verteld naast de belastingdienst grapjes.
Denise Teeuw
De meet and Greet van Kimberley Agyarko heb ik als een unieke manier van theater beleven
ervaren. Doordat het stuk word voorgelezen en je de scènes daardoor zelf gaat visualiseren word
het een intiem en zeer persoonlijk verhaal dat ze je verteld.
Omdat Kimberley ervoor heeft gekozen meerdere talen in een zin te gebruiken wordt het heel
levendig en grappig. Ik ben nieuwsgierig geworden naar hoe het er als toneelstuk uit gaat zien.
Floortje Aben
verslag VOORSTELLING
GABBERS
15-1-2025
SCHOUWBURG AMSTELVEEN
De " Gabber" genaratie genoot
De voorstelling Gabbers
( 15-01-25) Schouwburg Amstelveen.
Het was een energieke en mooie voorstelling die vooral oud Gabbers aanspark. De muziek van Koen van de Wardt en Jasper Meurs knalde de zaal in en zorgde meteen voor de juiste sfeer. De Gabber genaratie genoot met volle teugen.
Nestor Matytchak een indrukwekkende danser – wat een kracht en dynamiek.
De dialoog tussen Sophie Höppener en Linda Zijl begon wat stroef, maar naarmate de voorstelling vorderde, kreeg het spel meer diepgang en ritme.
Het scenario is geschreven met de YAA award 2020 winner Vera Morina. Regisseur Olivier Diepenhorst heeft een mooie balans gevonden tussen nostalgie en theater.
Een voorstelling vol beats, beweging en herinneringen aan een iconische subcultuur.
Aline Looij
kalender
Hier kunt u de komende activiteiten zien. Waarmee de artistieke weg gevolgd wordt van jonge kunstenaars die de afgelopen jaren door YAA zijn gesteund.
Voorstelling
12 maart 2025
20:30 uur
MELIC van If Circus (YAA-Housing TENT)
CC Amstel
Voor kaarten en meer informatie
Voorstelling
29 maart 2025
19:30 uur
OCHTENDDAUW
van Vainergill Thurnum (Jonge makersprijs 2025)
kosten 13 Euro
FRASCATI 2
Geef je hier op om mee te gaan
Voorstelling
6 mei 2025
20:00 uur
ONE SMOKED AND AIRCONDITION van Gerben Vaillant (JONGE MAKERSPRIJS 2025)
KOSTEN 13 EURO
FRASCATI 4
Voorstelling
21 mei 2025
12:30 uur Lunchvoorstelling
ABROAD van Kimberley Agyarko (JONGE MAKERSPRIJS 2025)
KOSTEN 20 EURO
Bellevue Theater
Voorstelling
3 APRIL- 30 MEI 2025
HOME van Vadenden Karadeniz (YAA-award winnaar 2021)
MEERDERE THEATERS
Voor kaarten en meer informatie
Biënnale Istanbul?
23 /28 september 2025
Interesse meld je dan hier aan!
Na de aanmelding zal je geïnformeerd worden van het verdere verloop.
INSCHRIJVEN
Nieuwsbrief
Wilt u ook op de hoogte blijven van alle voorstellingen? Geef u op voor de nieuwsbrief.
Foto's website: Hermien Buyse
of van de awardwinnaars
T +31 6 51593826
E info@youngartsupportamsterdam.nl
B
NL98 INGB 0006 4945 40
KvK 56380356
RSIN fiscaal nummer ANBI: 852098388