In Westbeat, een prachtig pand in Amsterdam-West, vlakbij de ring, kwam in december jl. een groep housing vrienden samen voor een rondleiding, lunch en dansvoorstelling van ICK. Suzy Blok, hoofd van ICK Artist Space, wilde hiermee YAA bedanken voor het housing aanbod waarvan veel dansers gebruik maken. Het fraaie gebouw was een verrassing, de lunch overheerlijk, de voorstelling indrukwekkend en de sfeer bijzonder goed.

Hans van de Veen, een van de YAA vrienden, schreef er deze column over.

Een lunch, gevolgd door moderne dans, in een mooi nieuw pand. Tot zover mijn voorinformatie, voorafgaand aan de YAA-bijeenkomst op 15 december jl.  Dat fraaie gebouw, dat klopte. In een vooral grijze kantorenomgeving in Amsterdam-West vlakbij bij de Ring, oogt Westbeat als een modernistisch zandkasteel. Het pand met de kenmerkende boogconstructies herbergt startende (culturele) ondernemers, huurappartementen en een grootse shared space.

Een van de gebruikers is ICK Dans. Suzy Blok, head of ICK Artist Space, ontving de YAA-housing-vrienden met een rondleiding, een lunch en een dankwoord: veel dansers die ICK uitnodigt voor residenties of festivals maken gebruik van het YAA housing aanbod. Maar de omschrijving ‘moderne dans’ zette me op het verkeerde been. Wat we zagen was hoe een drietal jonge dansers twee mensen uit het publiek trokken. Beiden met, zo te zien, de ziekte Parkinson in een vergevorderd stadium. Niet meer in staat zelf te lopen, laat staan te dansen. Maar dat was precies wat ze hier wel deden, met behulp van de dansers die hen met twee en soms drie tegelijk ondersteuning boden.

M’n eerste emotie was een lichte gêne: wil ik dit wel zien? Lijkt dit niet op de freakshows, waarmee vroeger op kermissen werd opgetreden met mensen met een fysieke beperking of afwijking?

Maar dat gevoel verdween al snel. Vooral door het plezier – nee, verkeerd woord: de gelukzaligheid – die zichtbaar was bij beide oudere patiënten. Ineens waren zij niet meer degenen wier mobiliteit was gesloopt door een rotziekte, maar voor even weer de bokser en de danser die zij ooit waren. En dat ontroerde vrijwel iedereen in het publiek.

Kwetsbare doelgroepen

De voorstelling Forme(s) de Vie, van choreograaf Éric Minh Cuong Castaing, is een van de drie onderzoeksprojecten die hij als ICK associate artist ontwikkelt. Creatieve processen met kwetsbare doelgroepen, in zijn eigen woorden. Ontwikkeld in samenwerking met lokale zorginstellingen. En met onderzoekers die de fysieke interactie tussen patiënten en hun familieleden en zorgverleners willen verbeteren. De choreograaf wil de (aanpassings)kracht laten zien van lichamen die eigenlijk al zijn afgeschreven. Met de professionele dansers als een soort prothesen; zij compenseren de motorische tekortkomingen van de ander met hun eigen lichaam. 

Ontroerend

De voorstelling zelf was overigens meer dan dat: terwijl de slow motion dans zich voor je ogen voltrok, vertoonde een groot scherm beelden van mensen in een hospice die tijdens hun laatste uren werden opgetild, gestreeld en geknuffeld. Er werd met hen gedanst, terwijl zij in bed lagen. Ontroerend, ik zei het al. Interactief was de voorstelling ook: de dansers begaven zich regelmatig tussen het publiek, af en toe vragend om een steunende hand of arm. Misschien was het wel goed dat ik er van tevoren zo weinig vanaf wist. Wie weet was ik op basis van de extra informatie niet eens gegaan. Terwijl ik het niet had willen missen.