NIEUWSBRIEF JANUARI 2022

NIEUWS & ACTIVITEITEN

JANUARI 2022

YAA activiteiten

19 februari 2022
Theater: Parbo Uma
Podium Mozaïek

Aanmelden


1-4 september 2022
Reis Documenta Kassel
Aanmelden


ACTUEEL NIEUWS


LUNCH VOORSTELLING

Foto: Bas Brouwer

Vera Morina: ‘Wat mijn familie in Kosovo heeft meegemaakt, is op school nooit voorbijgekomen’


Interview Vera Morina In ‘Volim te (ik hou van jou)’ onderzoekt de Nederlands-Kosovaarse toneelschrijver Vera Morina hoe de oorlog in voormalig Joegoslavië nu nog doorwerkt. ‘Wat ik Nederland kwalijk neem, is dat het op school nooit over die oorlog is gegaan.’

Sander Janssens

25 januari 2022

Leestijd 3 minuten

Uit NRC

 

Zes jaar oud was toneelschrijver Vera Morina, toen ze voor het eerst naar Kosovo ging, het land waar haar vader vandaan komt. „De oorlog was net voorbij, ik herinner me dat er geen huis meer stond. We sliepen op dekens in de schuur.” Haar vader ging vlak voordat de oorlog in Kosovo uitbrak naar Nederland. „Hij is vertrokken voor de liefde, niet in de wetenschap dat hij nooit meer terug zou kunnen keren omdat het land verwoest werd. Ik wilde begrijpen wat dat voor hem betekent.”


De oorlog in voormalig Joegoslavië en de impact daarop op volgende generaties, vormen het uitgangspunt van haar nieuwe toneeltekst Volim te (ik hou van jou), een productie van Bellevue Lunchtheater in Amsterdam. „Ik denk dat trauma’s je identiteit bepalen”, zegt Morina. „Ik ben opgegroeid met het gegeven dat er altijd kans is op oorlog. Vermoedelijk heeft dat er ook voor gezorgd dat ik soms moeite heb met de realiteit, en dat ik in het theater ben beland.”


Anderhalf jaar geleden studeerde Morina af als toneelschrijver aan de Utrechtse theateropleiding. Ze werd meteen opgemerkt door Toneelgroep Oostpool, waarvoor ze onder andere het hoorspel The Harvest schreef en dat later dit jaar haar bewerking van Shakespeares Midzomernachtsdroom speelt.


Breed gebouwd

Morina (1995, Den Haag) verhuisde op jonge leeftijd met haar gezin naar Limburg. „Ik was als puber heel onzeker over mijn lichaam, omdat mijn gezicht, schouders en heupen best breed zijn. Bepaalde kleren die bij andere meisjes heel mooi stonden, stonden daardoor bij mij bijvoorbeeld helemaal niet. Totdat ik op een gegeven moment in Kosovo zag dat veel mensen daar ook breed gebouwd zijn. Toen begon ik meer rechtop te lopen.” Door haar biculturele achtergrond voelde ze zich in die tijd vaak anders dan haar klasgenoten. „Tijdens mijn middelbareschooltijd wilde ik heel graag De Jong heten. Pas toen ik in Utrecht ging studeren, zeiden mensen dat ik een mooie naam had. Dat was me in Limburg nooit gezegd.”


Als toneelschrijver heeft ze altijd zowel een persoonlijke als een artistieke missie, legt ze uit. „Mijn vertrekpunt is heel persoonlijk. Met dit stuk wilde ik meer begrijpen over mijn vader. Welke worstelingen heeft hij gehad, en wat heeft hij daarvan overgedragen op mij? Gaandeweg komt daar een grotere missie voor in de plaats. In dit geval wilde ik een verhaal over de Joegoslavische oorlogen maken, dat niet alleen over oorlog en slachtofferschap zou gaan.” Ze wilde dat minimaal een derde van de voorstelling een ander perspectief biedt. „Wat er in die jaren is gebeurd, is natuurlijk heel tragisch. Maar als ik naar mezelf, mijn familie of mijn Bosnische vrienden kijk, zie ik geen slachtoffers, maar eerder mensen die tegen dat slachtofferschap aan het strijden zijn. Dat vond ik belangrijk: ik wilde niet dat het publiek een uur lang denkt: oh wat zielig, wat verschrikkelijk, hier heb je m’n medelijden.”


Ze hoopt dat haar voorstelling meer begrip sorteert in de samenleving. „Best veel mensen in Nederland komen uit voormalig Joegoslavië. Die dragen allemaal iets van een trauma met zich mee, zonder dat je dat aan de buitenkant ziet. Dus als je iemand niet meteen begrijpt, betekent dat niet gelijk dat bepaalde culturen per definitie niet samen kunnen gaan of dat de multiculturele samenleving is mislukt: veel vaker komt het omdat we elkaars geschiedenis niet kennen.


„Dat is wel iets wat ik Nederland kwalijk neem. Ik heb VWO gedaan, maar ik heb never iets geleerd over Joegoslavië. Wat mijn familie heeft meegemaakt, is op school nooit voorbijgekomen, terwijl het wel onderdeel is van onze gedeelde geschiedenis. Al is het maar omdat we allemaal deel uitmaken van Europa. Dit stuk gaat óók over wat het is om Nederlander te zijn en je te verhouden tot ons aandeel in de oorlog daar.”


Of theater voor haar een vorm van activisme is? „Voor mij ligt het al politiek gevoelig om te zeggen dat ik Kosovaar ben, omdat de helft van de wereld Kosovo niet als autonoom land erkent. Misschien is het schrijven van dit stuk inderdaad ook een politieke daad. Er zit een woede naar Nederland in, het gaat over daderschap en verantwoordelijkheid.” Maar het is ook een lieve voorstelling, benadrukt ze meteen. „Het gaat vooral over ouders, kinderen en liefde – maar dan tegen de achtergrond van een oorlog.”


Volim te (ik hou van jou) van Bellevue Lunchtheater (regie: Abdel Daoudi) staat van 26/1 t/m 6/2 in Theater Bellevue in Amsterdam. Inl: theaterbellevue.nl


bijzondere extra activiteit voor YAA vrienden:

Een bezoek aan Documenta, Kassel

Geef je snel op voor deze special

 

Rede: Bijna een twee jaar lang hebben we maar een beperkt aantal activiteiten kunnen organiseren voor alle YAA-vrienden. Daarom hebben we deze extra activiteit  bedacht.

 

We gaan 4 dagen  van 1 t/m 4 september. We zitten in een hotel (logies en ontbijt) dichtbij het Fridicanum. Op de heenreis bezoeken we Insel Hombroich en u kunt mee met een speciale tour met gids. 

 

Extra informatie: 

Curatoren van de vijftiende Documenta, is het kunstenaarscollectief Ruangrupa, Indonesië. 

De 100 dagen van Documenta 2022 is er veel nieuws te zien van kunstenaars die een interdisciplinair  kunst- en cultuur platform vormen waarvan de innovatieve ideeën ook na de expositie zullen doorwerken. 

Ruangrupa is een toonaangevend collectief dat wereldwijd exposeert.

Zij waren te zien in Sonsbeek buiten (2016), Istanbul Biënnale, Centre Pompidou en Sao Paulo. 

 

Praktische informatie:

Data

1-4 september

met drie overnachtingen in Kassel


Programma           

Tussenstop in Insel Hombroich

Twee dagen pas Documenta 

Een tour met gids 


Vervoer

Luxe touringcar


Prijs 

495 euro (indicatief)

Inclusief reis, entrees, gids en 3 nachten logies en ontbijt in driesterren hotel op basis van twee persoonskamer. 

Rosa Weekers (Paramaribo, 1993) is voorgedragen voor de Jonge Makersprijs van YAA. Zij treed 19 februari op bij RRReuring van Podium Mozaïek. Sluit u zich aan bij dit nieuwe initiatief van YAA op 19-2-2022?

In RRReuring krijgt u de kans om te zien wat de jonge generatie te vertellen heeft in beeld, muziek, storytelling en meer. Rosa vertelt aan YAA over de achtergrond van haar voorstelling. 

 

Jij bent voorgedragen door Podium Mozaïek voor de nieuwe prijs die YAA, dankzij het Zadelhoff Cultuurfonds, uitreikt aan een Jonge Maker.  Hoe kwam jij bij dat theater? 

Twee kennissen namen me mee naar RRReuringfestival van Podium Mozaïek. De sfeer, het diverse publiek; het was er energiek en warm. Daar wilde ik zelf ook spelen. Ik heb vervolgens bij ze aangeklopt met: ik weet dat jullie mij niet kennen, maar ik heb een toffe afstudeersolo die heel goed is ontvangen, mag ik die aan jullie laten zien en als jullie het wat vinden mag ik dan op het festival spelen? Ik heb de solo toen in een studio zonder licht, decor of geluid gespeeld, dat was spannend. Maar zij stonden meteen open voor ‘mijn sollicitatie’ en zeiden ja. Daarom sta ik nu een half jaar later zelf geprogrammeerd op RRReuring. Ik ben daar heel blij mee. 

 

Je koos niet alleen voor een plek om op te treden maar ook voor begeleiding. 

Een positieve plek zoals Podium Mozaïek is voor mij als beginnend theatermaker  belangrijk. Er is nog veel in deze branche waarvan ik niet weet hoe het werkt. Hier leer ik dat in een veilige omgeving. Hoe doe je bijvoorbeeld de marketing voor een voorstelling en zorg je dat er publiek komt kijken. Voor het financiële deel heb ik een speelbeurs gekregen; de kostuums, decor en een regisseur moeten allemaal daaruit betaald worden. Soms botst het, want dan moet ik vooruitdenken over de zakelijke kant terwijl ik volop in het artistieke proces zit. De coaching die ik krijg gaat ook verder dan het zakelijke gedeelte, ze vragen mij bijvoorbeeld ook waar ik over 5 jaar wil zijn en wie ik met die gedachte in mijn achterhoofd wil uitnodigen.

 

Kun je iets meer vertellen over de voorstelling die wij gaan zien? 

Hij heet Parbo Uma. Dat staat voor Paramaribo en vrouw. Uma betekend ook licht. Ik gebruik storytelling als theatervorm. De tekst en het verhaal zijn voor mij het belangrijkste. Het gaat over mijn zoektocht naar de Surinaamse vrouwen. Wat kleurt hen? Ik verschil erg van mijn Surinaamse moeder en oma. De Surinaamse vrouwen uit mijn jeugd bewonder ik in hun doen en laten. Ze zijn vrijgevig, behulpzaam, liefdevol en werken hard. In mijn herinnering zijn zij een centrum van warmte en genegenheid. Ik maakte hier mijn eindexamenvoorstelling over en daarin plaatste ik ze op een sokkel.

Ik ben nu ouder en op een keerpunt aangekomen met Parbo Uma, ik zoek naar meer diepgang. De aanleiding is de ontdekking dat er tussen de mooie anekdotes en de bewondering ook pijn en angst verscholen zit. Zowel bij de vorige generaties als die van nu. Het was niet altijd zo rooskleurig als dat ik dacht dat het was. Waar komt deze pijn vandaan en wordt het doorgegeven? Hoe doorbreken wij, hoe doorbreek ik, de gewoontes die bewust of onbewust zijn doorgegeven vanuit pijn en angst? Ik heb het geluk dat ik een moeder heb met wie ik daarover open kan praten.

 

Al pratend met jou denk ik, jij hebt letterlijk een vader- en een moederland. Zie jij dat ook zo?

Mijn moeder is Surinaams en mijn vader Nederlands. Ik ben in Paramaribo geboren, woonde mijn basisschooltijd in Nederland, verhuisde vervolgens naar Suriname waar ik de middelbare school volgde en daarna kwam ik op mijn twintigste terug voor mijn studie in Utrecht. Het grappige is dat ik Suriname ook echt als moeder zie en Nederland als vader. Ik vertel daar ook iets over in de voorstelling. In voel mij inmiddels in beide landen thuis, dat is een rijkdom. Het is wel vervelend dat ik in Nederland vaak te horen krijg dat ik helemaal niet zo Surinaams lijk of klink, volgens het gangbare stereotype. Hoe mensen naar je kijken heeft impact op je zelfbeeld. Nu niet meer, maar toen ik begin twintig was bracht het me aan het twijfelen: wie of wat ben ik nu echt en hoe leg ik dat steeds weer uit? Ik had constant het gevoel dat ik iets moest bewijzen. Als je zelf vindt dat je beiden bent, dan is het frustrerend als iemand zegt: oh maar jij bent helemaal niet zo Surinaams. Dan wordt de helft van jou ontkend. 

 

Voor deze voorstelling heb je veel research gedaan, vertel daar eens meer over.

Het denken over Surinaamse vrouwen is vooral in Nederland, maar ook in Suriname soms best stereotyperend. Als je bij google Surinaamse vrouwen intypt is het eerste wat je ziet tips over hoe je een Surinaamse vrouw kunt vinden om te daten of hoe ze zou zijn in bed. Als het dat niet is dan gaat het over eten.  Ze is zoveel meer dan dat. Waarom vind ik pas op de tweede googlepagina iets echt interessants, iets van waarde over haar? 

 

Ik heb voor deze voorstelling veel onderzoek gedaan. Eerst vroeg ik aan een grote groep mensen om vijf zinnen of kernwoorden op te schrijven over welke associatie ze hadden bij Surinaamse vrouwen. Daarna heb ik veel Surinaamse vrouwen zelf bevraagd. Wat maakt jou een Surinaamse vrouw? Wat zou je willen doorgeven aan je dochter? Voor de interviews benaderde ik een diverse groep van Surinaamse vrouwen, zowel in leeftijd als etnische achtergrond (Javanen, Creolen, Boslandscreolen, Boeroe’s, Libanezen, Hindoestanen, Inheemsen en alles ertussenin). Mijn moeder deed dat ook in Suriname. Ik was op zoek naar onze gedeelde grond. 

 

Kun je een voorbeeld geven wat je ontdekte als gedeelde noemer?

Ik heb een sterke band met mijn moeder en heb deze vraag ook met haar besproken. 

Mijn moeder hoorde bij de eerste generatie Surinamers die naar Nederland kwamen. Zij werd hier op heel jonge leeftijd geconfronteerd met racisme en moest altijd veel van zich af laten glijden. Ze kwam niet uit een rijk gezin, dus heeft voor veel dingen hard moeten werken. Omdat er een bepaald beeld werd geschept over haar, moest ze soms harder werken dan anderen. Dat harder moeten werken en dingen van je af laten glijden is denk ik wel een gedeelde noemer. Je moet drie keer zo hard je best doen, dat werd je vaak luidkeels op het hart gedrukt. En dat ik dankbaar moet zijn voor wat ik heb. Vroeger was er minder. Dat is denk ik ook gedeelde grond. 


Gareth Nyandoro IN PAROOL

Gareth Nyandoro laat Zimbabwaanse ongelijkheid zien in fluwelige lijnen


Gareth Nyandoro laat zich inspireren door het veranderende gezicht van Harare. Voor zijn werken op papier hanteerde hij een door hemzelf ontwikkelde techniek.

Kees Keijer  6 januari 2022, 19:00


Gareth Nyandoro (1982) staat bekend om zijn grote werken op papier, die aan de muur hangen maar zich ook uitstrekken over de vloer, waardoor ruimtelijke installaties ontstaan. Nyandoro’s werk is stevig geworteld in het dagelijks leven van Harare, waar hij woont en werkt. Hij verkent het dagelijkse leven op straat van de Zimbabwaanse hoofdstad.

Zijn werk laat vanaf het begin een fascinatie met handel zien. Hoe mensen hun stalletjes met fietsen, schoenen en kleding ordenen, de interactie tussen handelaren en kopers, hoe ze tot een deal komen. Acht jaar geleden verbleef Nyandoro in Amsterdam als resident aan de Rijksakademie en toen maakte hij onder andere kunstwerken die verwijzen naar straatverkopers in Harare. Die stallen hun waar uit op kleedjes, waar Nyandoro op reageerde door nagemaakte lolly’s en fruit op een getekend kleed te presenteren. Wat ook weer een sociaal commentaar was, omdat straatverkopen in de Zimbabwaanse hoofdstad illegaal is. De handelaren moeten hun spullen snel kunnen inpakken om te vluchten als de politie komt.


Ongebruikelijke techniek

Bij Althuis Hofland hangt nu een aantal kleinere werken van Gareth Nyandoro. Ze gaan ook over Harare en dan vooral over het veranderende gezicht van de stad. De tekeningen laten twee soorten woningen zien. Een herhalend patroon van donkere, bijna identieke hutjes wordt afgewisseld met witte, vrijstaande huizen met schuine daken. Ook vrijwel identiek, maar toch een stuk aangenamer. Soms heeft Nyandoro grote huizen met dubbele garage in een gated community in beeld gebracht. Meestal zijn het vooraanzichten, maar er zitten ook een paar doorsnedes en plattegronden bij. In Good Neighbour is een trotse man zelfbewust voor zijn nieuwe huis afgebeeld.

Nyandoro hanteert een ongebruikelijke techniek, die hij zelf ontwikkeld heeft en die gebaseerd is op zijn opleiding in de grafische technieken. Hij noemt het ‘kucheka cheka’, wat in het Shona verwijst naar knippen of snijden. Bij die techniek komt het aan op millimeterwerk, maar tegelijk zijn de werken op een stoere manier in elkaar geknutseld. De bladen papier zijn bijvoorbeeld achteloos op multiplex geplakt, dat vervolgens met zwarte schroeven is vastgezet.

Van een afstandje lijken de werken op papier een beetje op etsen. Maar de draderige lijnen zijn niet ontstaan door een druktechniek, maar door een blad te bewerken met mesjes, waardoor een patroon van parallelle krasjes ontstaat. Die zijn vervolgens met inkt bewerkt. Door de bovenste laag van het papier daarna met tape weg te halen, ontstaat een rafelig oppervlak. De inkt is achtergebleven in de inkepingen in het papier en heeft zich daar vastgezogen. Zo komt de hele voorstelling tot leven door onregelmatige, fluwelige lijnen.

3Package Deal

Unpacking the 3Package Deal


Tue 18 & Wed 19 Jan 2022

an online event presented by
the Amsterdam Fund for the Arts
and Bureau Broedplaatsen


In 2020, 14 young international interdisciplinary creatives were awarded the 3Package Deal. Their stay in Amsterdam has not been easy, and times have been challenging, but artistic research, production, and striving for new knowledge continued.

Due to the recent lockdown, we have not welcomed you at Felix Meritis as planned. Instead, together with curator Bogomir Doringer and in collaboration with Rafael Kozdron, we have produced an online event that you may watch wherever you are.
Let’s together unpack the 3Package Deal!

Film: Roman Ermolaev / Fashion: Bodil Ouedraogo / Theater: Charles Pas / Music: Pitou Nicolaes / Visual art I: Casper Kofi / Visual art II: Leonardiansyah Allenda / Publishing performance: Ivan Cheng / Public Realm: Jimmy Grima / Dance: Mami Kang / Engaged Art: Inas Halabi / Autodidact: Steff Geelen / Kleinkunst: Luan Buleshkaj / Social Design: Adriana Knouf / Interhistoricity: Aude Christel Mgba

Roman Emolaev

/FILM/

Roman is a multidisciplinary artist working on the intersection of film, animation, photography and installation art often approached through the analysis of historical events and their effects on the precarious living conditions of expats living abroad. Concerned with the shifting paradigm for a foreigner as an unstable element of society, he aims to explore the potential for an alternative course of history. As a contemporary image-maker, Roman sees it as his responsibility to scrutinise the events, images and symbols of the past and remould them into the reality orientated towards the future.
Artist graduated from the VAV Department of the Gerrit Rietveld Academie in 2017. In the same year, he won the EYE Research Lab Award for best audiovisual work at the EYE Filmmuseum. In January 2018, he received the Young Artsupport Amsterdam Award, and his graduation project Holy Land became part of the EYE Filmmuseum collection. His work has been exhibited in various galleries, institutions and Film Festivals in the Netherlands and abroad, his films have been screened in the different film festivals including IFFR. He was teaching fine art in Gerrit Rietveld Academie in 2018-2019. In 2021 he was co-creator of MARC residency.

PRESENTING

GOYA (2020)
A memory (re) collection story. In a dream-like cinematic style video, the journey of an anonymous character is unrevealing in parallel with the attempt of finding the genesis of the journey itself. This work chronicles the passage of the hero in search of the equilibrium one usually strives for after the great loss. By relocating yourself from one landscape to another, heading towards the destination your gaze lead you into, one is not only reaching a point of desire but renouncing the foundation of the despair. The hopelessness was engendered by the loss, by the death of clear guidance. The empty landscape turned into the matrix of a desolated road one still has to cross. The character steps into the ground wearing foreign legs, carrying her through the sterile black and white locations. The ritual of walk-in in her case works as a mystical reverence towards the abandoned land. The land does not carry any meaning apart from the cry coming from the tree she is looking for.

PHOTO PROJECT (2019-2021)
Which is aiming to establish a new methodology for the appearance of the new hybrid body. Through the creation of the specific situations, I am trying to reveal the points of stress in the images. Bodies of performers are coexisting with objects on equal terms - creating a reciprocal tension. Emerging to a certain sense as a laboratory experiment - this project aims at the hidden between the subject of the studies and the one watching.
This project is presented as a video in collaboration with MAAD formed by Carlo Micali, Lorenzo Mirra and Stefano Messina. Coming from different backgrounds they got bounded by the need of exploring an unorthodox form of expressions in Sound Design, finding opportunities to enhance and expand perception, principally oriented towards synesthetic experimentations with the aim to awaken and bound senses through art. Aesthetic innovation is key in this process, from here the necessity to push boundaries and consider new ways to reevaluate the essence of what surrounds us.

TEXTSSIMULATIONS
The writing project is avalable through the following link Roman Ermolaev - Unpacking the 3Package Deal

INSCHRIJVEN 

Nieuwsbrief 

NIEUWSBRIEF

Share by: